Anoreksja u mężczyzn stanowi około 6% przypadków klinicznych, jednakże liczba ta może być zaniżona ze względu na powszechnie panujące przekonanie, że jest to choroba dotycząca tylko kobiet. Źrednia wieku chorujących to 17-24 lat, a średnia długość przebiegu choroby to około 3.5 roku. Większość przypadków charakteryzowała się występowaniem łagodnej otyłości przed zachorowaniem.

Kliniczne objawy anoreksji u mężczyzn są podobne do objawów występujących o kobiet, jednakże odnotowano także różnice. W porównaniu do kobiet mężczyźni z anoreksją zwykle są bardziej aktywni, wykazują więcej lęków w sferze seksualnej, rzadziej dotyczą ich epizody bulimiczne, wykazują większe zaabsorbowanie jedzeniem i wagą, oraz zgłaszają więcej dolegliwości fizycznych. Anoreksja męska wiąże się z cechami charakteru jak perfekcjonizm, tendencja do obsesji.

Etiologia męskiej anoreksji jest niejasna, jedna z hipotez mówi, że przyczyną mogą być duże problemy związane z identyfikacją płciową występujące przed zachorowaniem, gdyż typowe męskie pragnienia dotyczą bycia większym i silniejszym, podczas gdy u kobiet dominuje pragnienie bycia szczupłą. Mężczyźni chorzy na anoreksję doświadczają izolacji seksualnej, nie są aktywni seksualnie lub też są w konflikcie ze swoją homoseksualnością. Presja kulturowa wywierana na homoseksualnych mężczyzn by byli szczupli i atrakcyjni powoduje zwiększone ryzyko zachorowania na anoreksję.

W wywiadzie rodzinnym anorektyków często notuje się skierowanie uwagi na wygląd spowodowane nadwagą, bliski kontakt z osobą dotknięta zaburzeniem odżywiania, identyfikację ze szczupłym członkiem rodziny, próby leczenia trądziku za pomocą diety, oraz próby zwalczenia strachu przed zachorowaniem na raka. Czynniki ryzyka w przypadku pacjentów z anoreksją to sytuacje stresogenne typu rozwód, dzieci opuszczające dom rodzinny, awans i zwiększona odpowiedzialność w pracy, a także wystąpienie ciężkiej choroby w najbliższej rodzinie.

Zaburzenia hormonalne występujące w nieleczonej anoreksji u mężczyzn to obniżenie poziomu testosteronu i gonadotropin na skutek utraty masy ciała. Po zwiększeniu wagi, poziom hormonów wraca do normy, jednakże odnotowano także przypadki trwałej bezpłodności. Wahania poziomu testosteronu mogą powodować uszkodzenie szpiku kostnego. Męskiej anoreksji towarzyszą inne schorzenia takie jak: anemia, upośledzenie czynności wątroby, oraz zaburzenia metabolizmu np. samoistne wymioty spowodowane zasadowicą alkaliczną.


W przypadkach anoreksji u mężczyzn uznaje się, że rokowania są gorsze. Przyczyny upatruje się w bardziej napiętych stosunkach między pacjentem a jego rodzicami w okresie dzieciństwa, brak typowych zachowań i fantazji seksualnych występujących w okresie dorastania, długi czas trwania choroby oraz większa utrata masy ciała w czasie przebiegu choroby.

Męska anoreksja może być różnicowana w stosunku do żeńskiej, ponieważ większość mężczyzn wykazuje nadwagę przed rozwinięciem się choroby. Ogólny obraz pokazuje jednak więcej podobieństw niż różnic.

Autor: Ludmiła Chludzińska