Gdybym tylko mógł przekazać Ci choć cząstkę własnego szczęścia, abyś już na zawsze była wolna od smutku i melancholii.
A. Einstein


Części mózgu odpowiedzialne za nastrój i emocje funkcjonują w oparciu o trzy neuroprzekaźniki: dopaminę, serotoninę i noradrenalinę. Każda z tych substancji pełni swoje własne, niezależne funkcje, ale gdy współdziała z którąś z pozostałych, realizuje inne zadania. W przypadku, gdy przewodnictwo nerwowe odbywa się z udziałem więcej niż jednego neuroprzekaźnika, mówi się o kotransmisji.

Można to sobie wyobrazić w następujący sposób: Teściowa Kowalskiej jest chora i trzeba zawieźć jej zakupy, państwo Kowalscy jadą do supermarketu, gdzie Kowalska napełnia koszyk potrzebnymi produktami, a następnie razem z mężem zawożą zakupy chorej teściowej. Sam Kowalski nie mógłby tego zrobić, bo nie bardzo orientuje się czego może potrzebować jego mama, a sama Kowalska nie odwiedziłaby teściowej bez męża, bo to zła teściowa jest. Tylko współpraca Kowalskich zapewni teściowej właściwą opiekę.

Poniższy schemat przedstawia różne funkcje mózgu, które są realizowane przy udziale dopaminy, serotoniny i noradrenaliny.

Jak widać część funkcji jest realizowana przez pojedyncze neuroprzekaźniki, część wymaga współpracy dwóch różnych neuroprzekaźników, a część nawet trzech. Jest to oczywiście wielkie uproszczenie, ponieważ pomiędzy ośrodkami realizującymi poszczególne funkcje istnieją powiązania, pętle sprzężenia zwrotnego oraz zależności od ośrodków, które wykorzystują jeszcze inne neuroprzekaźniki.

Co się dzieje, gdy brakuje równowagi między działalnością serotoniny, dopaminy i noradrenaliny?
W zależności od tego, w którą stronę następuje zaburzenie tej równowagi, mamy do czynienia z:
- depresją
- zaburzeniami lękowymi
- chorobą afektywną dwubiegunową
- zaburzeniami snu
itd.

===

W następnym odcinku będzie mowa o wpływie leków antydepresyjnych na neuroprzekaźniki.